بعد از مدتها انتظار، بالاخره فيلم غلامرضا تختي اسطوره كُشتي دنيا ساخته شد. ورزشكاري كه براي ايرانيان هميشه محبوب و قابل ستايش بوده است. كارگردانان بسياري بودند كه تمايل به ساخت اين اثر داشتهاند كه سرانجام بهرام توكلي موفق شد اين فيلم سينمايي را از بيست و پنجم اسفندماهِ سال گذشته به پرده سينماها بياورد. اثري كه با اولين اكرانش در جشنواره سي و هفتم، با استقبال منتقدان روبهرو شد. اما با وجود اينكه اين اثر سينمايي در بهترين زمان اكران سال، يعني نوروز به پرده سينماها آمد، نتوانست به فروش بالايي دست پيدا كند و تاكنون تنها نزديك به 800 ميليون تومان براي گيشه آورده داشته است. اما چرا چنين اثري با چنين ويژگيهايي در مقايسه با آثار حال حاضر سينما مثل «رحمان 1400» يا «متري شش و نيم» به فروش اندك رسيده است؟
**چرا مردم بايد فيلم «غلامرضا تختي» را ببينند؟
جبار آذين، منتقد و مدرس سينما درباره دلايل كاهش فروش فيلم «غلامرضا تختي» و استقبال محدود مخاطبان سينما به اين اثر سينمايي به خبرنگار ايرناپلاس گفت: پرسش شما را با پرسش ديگري در اين ارتباط پاسخ ميدهم. چرا مردم بايد به تماشاي فيلمي بروند كه باورها، اعتقادها و شخصيت ملي و تاريخيشان به سخره گرفته شده است؟ فيلم «غلامرضا تختي» ساخته بهرام توكلي، محصولي كه با حمايت چندين ميلياردي بنياد سينمايي فارابي هم ساخته شده است، به جاي آنكه داستان، مضمون و محتواي اثر از ميان تودههاي مردم و تاريخِ به اثبات رسيده مردمي گرفته شود، بر اساس اسنادِ ساواك ساخته و موردِ پسند پهلوي قصه فيلم خود را شكل بخشيده است.
**تبديل يك اسطوره به يك موجود گنهكار و قابل نكوهش
«در اين قصه كه به دور از واقعيتهاي باورپذير جامعه است، قهرمان ملي كشورِ جهان يعني پهلوان تختي بهعنوان يك موجود گنهكار و قابل نكوهش مطرح شده است. به اين معنا كه تماشاگر با ديدن فيلمِ تختيِ فارابيساخته، به جاي تماشاي زندگي اسطوره پهلوانيِ معاصر كشور با شخصيتي روبهرو ميشود كه به دليل ضعف و زبوني و ذلت، تن به گناه كبيره خودكشي ميزند. از ديدگاه ديني كسي كه خودكشي ميكند يك موجود گنهكار جهنمي تلقي شده كه هم در جامعه مورد سرزنش قرار ميگيرد و هم اينكه جايگاه مهم و درستي در فرهنگ پهلواني ايرانيان ندارد. اين تصويري است كه فيلم «غلامرضا تختي» از جهان پهلوان تختي به تماشاگر ارائه ميدهد.»
**فيلمي كه باورهاي مردم را مورد تمسخر قرار داده
اين منتقد در ادامه افزود: اينجاست كه پرسش آغازين من مطرح ميشود كه چرا ملت بايد به تماشاي فيلمي بنشينند كه قهرمانِ آنها را از اوج به ذلت كشانده است. فيلمي كه باورهاي آنها را مورد تمسخر قرار داده و عمدتاً به جاي آنكه ايرانيپسند و معقولپسند باشد، پهلويپسند شده است. دستاندركاران اين فيلم اگر ميخواستند يك اثر تاريخي و اجتماعي درباره يك شخصيت ملي مورد تأييد جامعه بسازند بايد بيش از هر چيز به پژوهشهاي تاريخي و اجتماعي مكفي دست ميزدند. به عبارت ديگر، فداكارانه، صادقانه و محترمانه به ارائه زندگي جهان پهلوان تختي ميپرداختند نه بر اساس تلقينات، تعلقات سياسي و گرايشهاي تجاري خود به دوران پهلوي. اين اتفاقات در فيلم نيفتاده است و به همين دليل عليرغم آنكه از نظر هنري اثر چندان ضعيفي نيست، اما به دليل محتواي غلط آن و همچنين بياحترامي به جامعه و بيآبرو كردن پهلوان دوستداشتني كشور، مورد خشم مردم قرار گرفته است. مردم ترجيح ميدهند كه به تماشاي فيلمهاي شبهكمدي روي پرده سينماها بنشينند كه اين اتفاق نشان دهنده انتقاد و اعتراض آنها به فيلم تختيِ بر اساس اسناد ساواكساخته و پهلويپسند است.
**اثري كه نه اجتماعي بهصورت درست آن است و نه از نوع كمدي سالم بهرهاي دارد
آذين در پاسخ به اين پرسش كه تا چه اندازه ژانر بيوگرافي و زندگينامهاي اين اثر در كاهش فروش فيلم تأثير داشته است، خاطرنشان كرد: تجربه نشان داده است كه تماشاگر چنانچه فيلم قابل احترام، خوشساخت و بامحتوايي بر پرده سينما ببيند، بدون شك به تماشاي آن خواهد رفت. اما فيلمي مثل «غلامرضا تختي» جدا از مضمون و محتواي ناپسند و نادرستي كه دارد با تركيب فيلمهاي نوروزي امسال چندان همخوان نيست. معمولاً براي اكران موسوم به طلاييِ نوروز فيلمهاي اجتماعي و كمدي مدنظر قرار ميگيرد، اما اين فيلم نه اجتماعي بهصورت درست آن است و نه از نوع كمدي سالم بهرهاي دارد. اين اثر به فيلمهاي سينمايي ورزشي متعلق است و پيشتر هم در اين زمينه فيلمهاي مختلفي ساخته شده و حتي از زمان پيدايش سينما در ايران عمده جذابيت فيلمهاي خانوادگي و اجتماعي و حتي پليسي و جنايي مرتبط با ژانر ورزشي و اجتماعي بوده است.
**عدم استقبال ارتباطي به ژانر ندارد
«اين فيلم هم ميتوانست در صورت داشتن جذابيتهاي خوب و محتواي وفادارانه به جامعه با استقبال مردم روبهرو شود. اما اين اتفاق باز هم در اين فيلم مشاهده نميشود و عدم استقبال از آن چندان ربطي به ژانر ورزشي و اجتماعي آن ندارد. بزرگترين مشكل اين فيلم دروغي است كه بر مبناي اين فيلم ساخته شده و مردم با نرفتن به سينما و نديدن آن، به دروغگويي اين فيلم اعتراض كردهاند.»
گزارش از هنگامه ملكي
ايرناپلاس بررسي ميكند:
چرا «غلامرضا تختي» بازنده اكران نوروز ٩٨ شد؟
۱۷ فروردین ۱۳۹۸، ۱۵:۲۵
کد خبر:
83266652
تهران- ايرناپلاس- «غلامرضا تختي» اثر سينمايي است كه اين روزها بر پرده سينماهاست و از اسفندماه سال گذشته اكرانش آغاز شد. اما اين اثرِ بهرام توكلي با وجود بودجه مناسب، سوژه جذاب و بهترين زمان اكران، تا امروز نتوانسته مخاطبان بسياري را به سينماها بكشاند.